Jubilate = Marolopolop tu Debata
Sandok Tanoon
Minggu, 22 April 2018
Marlas ni
roha di bagasan Tuhan i
(1 Tessalonik 2: 13-20)
1.Molo tajaha surat 1 Tessalonika on
sian bona sahat tu ujung, tangkas situtu do digurithon apostel Paulus na mangihut on taringot tu
ulaonna di kota Thessalonika,i ma sian dia haroona tusi (sian Philippi, 2:2),
songon dia parbuena,[1]
songon dia sihol ni rohana tu nasida dung ditadingkon ibana nasida,[2]
dia dipatupa ibana mangadopi sihol ni rohana unang diunjuni pangunjuni i nasida,
i ma manongos si Timoteus sian Atena manopot nasida dohot sangkap unang adong
na munggil haporseaon ni manang piga sian nasida ala diunjuni pangunjuni
(3:1,3, 4), dia barita nauli binoan ni si Timoteus tu apostel i dohot angka
donganna,[3]
jala dia podana tu nasida sipatupaon nasida tu jolo asa badia nasida di ari
haroro ni Kristus i,[4]
tangiangna patupaon ni Debata tu nasida,
i ma digohi jala ditambai Tuhan i holong
ni rohamuna sama hamu nang tu saluhut (3: 12), jala pangidoanna asa ditangiangkon nasida
ibana (5: 25-26). Sian i taida ndang
holan hinasolhot ni parsaoran nasida, alai dohot do sangkapna na bagas laho
mamastihon beha asa margogo nasida mangadopi parungkilon na ro sian
dongannasida sahuta siala naung tinadingkon nasida angka ajiajian laho manomba
Debata na mangolu i, alai songon apostelnasida dohot ma nang dipasahat ibana
podana asa sahat nasida tu ari haroro ni Kristus i malua jala badia manongtong.
2. Ia
turpuk 1 Tes 2: 13-20 i, i ma usaha ni apostel Paulus patoguhon roha nasida marhite na mandok
marlapatan situtu do tu apostel opat hadirion
nasida na mangihuton on, ai i do na
mambahen ibana nang angka donganna mandok mauliate tu Debata (ayat 14):
Parjolo, panjangkonon nasida di hata
ni Debata
na binege nasida sian apostel i uju marjamita ibana di tongatonga nasida (ay
13). Dipatorang ibana songon dia perspektif
ni halak Kristen di Tessalonik marnida hata ni Debata binege nasida i.
Ndang perspektif ni apostel i. On ma
na ginoaranna di parbinotoan dohot praktek misi: Mamereng songon dia sitangi
jamita marnida hata ni Debata binegena. Disi do hunci tu keberhasilan parjamitaon i. Molo uli roha nasida marnida jala rade
nasida manjangkon, adong ma
panghorhonna. Dia ma i? Diida nasida hata ni apostel i di jamitana songon hata
ni Debata, ndang hata ni jolma. Molo songon i pe perspektif ni sitangi jamita asa adong parbuena, i ma mangula ma
(Gorik: energeitai ) di bagasan
nasida angka na manghaporseai. I ma pengalaman ni par Tessalonik. (Patudos tu
Roma 10:17, “asa sian na tumangihon do ro haporseaon”). Molo sai loja parjamita
di tingkinta nuaeng marhite na manguhal hata ni Debata di bagasan parsitutuon
mardonganhon tangiang, mangarade jamita i di bagasan usaha mamparsiajari na
ringkot di sitangihon jamitana asa boi diantusi jolma nuaeng, jala
patolhashonsa tong di bagasan gogo ni tangiang nang mangasahon Tondi Porbadia,
jala dung sidung jamita diujungi di bagasan tangiang), hape ndang tubu
haporseaon di sitiangihon jamita i, ndang apala hagaleon ni parjamitai be ra
sibonsirina, alai songon dia sitangi jamita i marnida jamita i do sasintongna
sibonsirina.
Paduahon, sitiru
na porsea na manahan manaon na bernit sian dongan nasida sahuta do nasida,
dung ditadingkon nasida ajiajian laho mangoloi Debata na mangolu jala na
sintong (1:9, 2:14). Sitiru angka huria na di Judea do nasida manaon na bernit
(Gorik: epatethe). Hata sitiru, mimetai egenetethe, mangondolhon na
torus nasida gabe angka sitiru panaonon na bernit tinaon ni halak Kristen Jahudi
di Judea, mamungka porsea nasida sahat tu tingki ni panuratan ni surat on. Ise
di Judea na patupa panaonon tu angka na porsea disi? Halak Jahudi na mamunu
Jesus dohot angka panurirang i do na mangusir apostel Paulus dohot angka
donganna, mambahen ulaon hinasogohon ni Debata, jala mangorai nasida manjamitai halak parbegu laho paluahon nasida
(ay 15-16). Angka i do sude na pagukgukkon dosa nasida, na mambahen gabe ro
rimas ni Debata tu nasida (ayat 16). Ia ondolan ni ayat 14-16 on ndang apala anak kalimat na patorangkon dia na
pinatupa ni halak Jahudi tu halak Jahudi Kristen nang tu apostel i, jala dia
uhum ni Debata tu nasida. Alai ondolanna i ma hatauon ni halak Kristen di
Tessalonik i do gabe sitiru halak Kristen
Jahudi di Judea na rade manaon na bernit.
Patoluhon, ala ni na parjolo dohot na
paduahon i do umbahen na mansai arga do
nasida di jolo ni apostel i nang angka donganna, songon i argana gabe manghilala
tilahaon do nasida ala so boi pajumpang dohot nasida. Dihasiholi manopot nasida
dua hali alai ndang tarbahen ala diambati sibolis (ayat 17-18). Mansai bagas do
on sian pamerengon parsaoran, gabe boi ma dipanghilalahon nasida arga nasida di
diri ni apostel i. Beha do angka pangula ni huria di tingki on, di tolu ulaon
ni huria na arga I (parsaoran, mamaritahon barita nauli, nang di ulaon asi ni
roha) marnida angka na hinobasan nasida? Adong do panghilalan songon
panghilalaan ni apostel Paulus maradophon angka na naung gabe porsea siala ni
hata ni Debata na binaritahononna? Manang sabalikna do, marnida nasida songon
angka na so arga, holan angka sitangihon jamita, ndang adong panghilalaan
hasosolhot ni parsaoran?
Paopathon,di apostel i nang angka
donganna dia ari haroro ni Kristus ia halak Kristen Tesalonika i gabe hasangapon dohot las ni roha ni apostel i do (ayat
19-20), ala na porsea na manahan di na manaon na bernit do nasida. Beha do angka parhalado ni huria nuaeng on
marnida angka na pinarmahanna? Arga do nasida di jolo nasida, jala siala ni i
ingkon nunut diparmahani, asa boi dohonon nasida di jolo ni Kristus muse na
hasangapon dohot las ni roha ni parhalado i do angka na pinarhaladoonna? Manang
baliksa do, holan sihailahononhon do nasida ala ndang diparmahani denggan gabe
madabu nasida tu ngolu na so badia?
3. Ala ni i, di apostel Paulus mansai
ringkot do ondolhononna na mansai arga do angka na porsea di Tessalonik i di
simalolongna, i ma siopat kualitas ni
haporseaon nasida i. I do sibonsirina mandok mauliate tu Debata. Alai marhite
na mandok opatsa tu nasida diarop apostel i do tong asa nang nasida boi marlas
ni roha, ala diboto nasida na mansai arga do nasida di ulaon ni apostel Paulus
na paimaimahon ari haroro ni Kristus Jesus: Rap marlas ni roha di bagasan Tuhan
i. Ndang holan na sada. Alai duansa do. Parbarita nauli dohot sitangihon barita
nauli.
4. Mansai ringkot do angka parjamita
di tingki on mamangke tingki mamereng angka na denggan na adong di hadirion ni angka
ruas ni huria ni Kristus di portibion songon siala di nasida laho mandok
mauliate tu Debata. Na boi do siala ni hasomalan patupahon jamita na maminsang angka sitangihon jamita gabe
ndang tarbahen ni parjamita be mamereng angka na denggan na adong di ngolu
haporseaon ni angka na jinamitaanna, gabe ojahan nang bohal pangkeonna mamuji
Debata. Hira holom sude diida nasida
ngolu ni sitangihon jamitana i. Hira soadong be sihamauliatehononhon tu Debata
siala so adong angka na denggan i di tongatonga ni sitangihon jamita i,
tarlumobi angka na porsea. Jotjot do parjamita marnida sitangihon jamita i holan
songon sijamitaon. Sitangihon ibana. Ndang adong roha nang tingkina marnida
songon dia Debata nunga mangula di tongatonga nasida. Alai ianggo apostel
Paulus na mangula songon apostel alai huhut songon parmahan ni huria na tumua i
asa boi huria i na manaon i ndang talu diunjuni pangunjun i alai asa sahat tu
ari haroro ni Kristus so hasurahan alai badia, ndang pendekatan bersikap sangat kritis tu angka na naung manahan di na
manaon na bernit, baliksa dihamauliatehon ibana do tu Debata siala ni nasida. Digoari ibana songon
dia hasurungan nasida, jala songon dia timbo ni lapatan nasida di ulaon ni
apostel i: Hasangapon dohot las ni roha nami do hamu!
5. Siala ni i nunga ro tingkina
marsiajar parjamita parmahan di tongatonga ni huria i sian apostel Paulus na mansai positif mamereng hadedenggan manang kualitas haporseaon ni ruas ni huria di
Tessalonik i, jala lapatan nasida tu hadirion ni apostel Paulus. Habisuhon pastoral sisongon on do na nuaeng on
di tiru angka pangajari di bahat angka pusat-pusat
pendidikan na tarbarita denggan di portibion na mamangke filosofi na mandok ianggo angka anak
didik i nunga godang na binoto nasida i. Ingkon sian na binoto nasida i do
pungkaon proses pendididkan na
denggan jala berhasil. Garida tahe hunci sukses
ni pendidikan i, i ma molo tuk pangajari mamparsidohothon angka na niajaranna i
berpartisipasi. Ala ni i, hasomalan
manggoari hagaleon ni angka na marsiajar i nunga ingkon gantion dohot hasomalan
manggoari dohot mamuji hatauon ni
angka na marsiajar i. Laos songon i do nang di angka perusahaan-perusahaan nang
negara na sukses: Angka uluan ni perusahaan i di ganup tirket ndang apala
manghasomalhon manggoari hagaleon ni angka pangulana di loloan, alai di inganan
na buni nama, alai manggoari na denggan ni angka pangula i di loloan. Marhite i
do lam marlumba angka pangula i mangulahon na denggan. Godang do diparlehon angka perusahaan dohot
negara angka hadiah tu angka pangula,
pegawai, pengusaha, nang uluan na
denggan na niulana tu hamamaju ni perusahaan nang negara i. Songon i do tong bisuk ni pendidikan keluarga.
Ndang di loloan dipinsang dakdanak na, alai na denggan ni dakdanak i boi do
didok di loloan. Unang adong na mendisiplinhon
ianakkonna di loloan. Alai di tingki na so binoto ni halak jala di tingki na
denggan do, ndang di tingki muruk.
6.Angka na marmahani huria i pe nunga
ingkon marsiajar bahat mandok mauliate tu Debata siala ni angka na denggan na adong
di hadirion, ngolu haporseaon, nang ngolu ulaon ni angka na porsea i. Bahat
angka na denggan naung dihangoluhon nasida di ngolu haporseaon i na boi dohonon
di jamita laho lam patoguhuon hasatiaon nasida mangihuthon Jesus sahat ro di
ujung. Nang hatotogu ni haporseaon nasida uju mangadopi parungkilon na marragam
i, ndang holan parungkilon na dos songon na niadopan ni halak Kristen na di
Tessalonik sian angka dongan nasida na tinggal di kota Tessalonik, alai dohot
do angka parungkilon na rumangna ndang apala dos, alai masa parungkilon i ala
na manadingkon angka ajiajian jala mulak tu
Debata na mangolu I, ala hot maniop Jesus di tongatonga ni pangunjunan
na ro di partingkian postmodern on, era
digital on. Boi do i idaonta ndang holan di tongatonga ni ngolu ni ruas ni
huria naung matoras, alai dohot do di tongatonga ni ruas ni huria na so haru
matoras dope, songon i nang na baru mahembang dohot na baru tubu tu haporseaon
dope. Marlas ni roha di bagasan Tuhan I boi do tubu jala magodang molo tuk na
porsea i nang angka uluan ni huria i
gumodang mamereng angka na uli na denggan na naung tubu jala magodang di
ngolu haporseaon ni ruas ni huria i.
7. Umbahen na disurat bahat angka na porsea pe angka
buku na metmet dohot na balga taringot tu ngolu haporseaon ni sasahalak
andorang so jala dung manjangkon Jesus Kristus songon sipalua, dohot dung
manghaporseai hata ni Debata binegena, martujuan do i laho patoguhon ngolu haporseaon
ni angka na porsea. I do na pinatupa ni apostel Paulus tu sada huria na tumua,
na diida ibana songon hasangapon dohot las ni rohana di jolo ni Kristus muse,
ala diida ibana na angka na porsea na gok holong nasida, rade manaon, jala
ndang meoleol jala madabu tu pangunjunan ni sibolis i. I do apala siala na
dumenggan laho mamujimuji Debata. Majubilate, mamujimuji Debata, sipata ndang
maol di punguan ni na porsea i, di ngolu di jabu, nang di punguan ni na porsea
marsasapunguan, di huria nang di resort manang di distrik songon i nang di
hatopan, laos songon i nang di ngolu ni na porsea i marsadasada. Syaratna i ma marnida tu bagas hadirion
ni na porsea i, di na tarida disi ulaon ni Debata na mangula di bagasan ngolu
ni naporsea i: Songon dia nasida marnida hata ni Debata binege nasida saleleng
on jala parbuena di ngolu nang ulaon nasida; songon dia nasida martahan manaon
na bernit siala ni Kristus, jala songon dia nasida ndang madabu tu pangunjunan,
alai martahan mangolu badia. Ndang holan di minggu Jubilate patupaon i songon
i, alai ganup di na mangulahon ulaon parmahanion na martujuan patoguhon
pangihuthonon ni angka na porsea di Jesus Kristus i. Ndang boi botoon ni
parhalado i on i molo ndang adong roha na ra manghatai dohot ruas i laho
marnida ulaon ni Debata di ngolu nasida.
8. Ruas ni huria di ngolu nang
parsaripeon nang marsadasada pe uli do tong mamungka mamereng tu dirina angka na
denggan na naung masa di parjumpangan dohot Debata nang hataNa, laho pangkeonna
mamujimuji Debata. Ndang adong ra na porsea di Jesus Kristus na so dung
marnampuna angka na denggan i dirina. Unang ma adong na mandok na so adong na
denggan didai manang didungdung ibana di parjumpanganna dohot Debata nang dohot
hataNa mamungka dakdanak sahat tu na naeng monding, nab oi masa siala denggan
diida ibana hata ni Debata i na jinaha dohot na binegena, i ma ndang songon
hata ni jolma alai songon hata ni Debata. Beha ruas ni huria saleleng on
manangihon hata ni Debata, ringkot do sulingkitonna: Na so mamerengsa songon
hata ni Debata ndang tubuan jala tarpasupasu siala ni haporseaon.
Pdt Dr. Robinson Butarbutar
Parsamean, STT-HKBP Pematangsiantar
[1] I ma marparbue na denggan: Atik pe di
bagasan haporsuhon godang manjalo hata i pinasahat ni aspotel i dohot donganna
mardonganhon gogo, Tondi Porbadia dohot hiras ni roha, 1:6, ndang mambuat roha,
ndang marhata lemeslemes, ndang manjalahi sangap, alai dohot do mangalehon diri
nasida gabe sitiruon nasida di Propinsi
Makedonia dohot Akaya ala nunga ditadingkon nasida ajiajian laho mangoloi
Debata gabe tangkas ulaon nasida nasian haporseaon, halojaon sian holong ni
roha, dohot habengeton sian roha na
manghirim, 1:3, 8), jala gabe hot nasida
atik pe manaon na bernit sian tongatonga ni bangso nasida sandiri songon halak
Kristen Jahudi di Judea na manaon na bernit sian angka halak Jahudi, na tong
mangorai apostel dohot angka donganna mamaritahon barita nauli tu angka halak
parbegu (2:16)
[2] I ma manghilala na tilahaon, siala ni pola manangkapi naeng manopot
nasida sada dua hali alai ndang saut ala diambati sibolis (2: 17-18-19), i ma
manghilala na tilahaon (2:17), atik pe songon i lam sumurung mangangiangkon
nasida (3: 10).
[3] I ma barita na denggan di hahohot ni
haporseaon nasida na mambahen tarapul
apostel na tilahaon i atik pe didondoni hagogoton dohot haporsuhon ibana dohot
angka donganna (3:7).
[4] I ma na mangihut on (i) Marparange songon na tama maradophon Debata
(3:11-12); (ii) Digohoi jala ditambai Tuhan i ma haholongan ni rohanasida (3:
12, 4: 9) asa sumurung sian na di Makedonia (4: 10) asa togu so hasuragan
marhabadiaon di jolo ni Debata (3:13), (iii)
Lam tang pasauthon lomo ni roha ni Debata (4:1), badia (4:3,7) di parsaripeon
dohot di hagiot ni daging (4: 4-5), (iv) Marulaon ma dohot tanganmuna (4:
11-12), (v) Unang marsak di angka naung monding ai hehe do muse nasida
songon Kristus (4: 13-18) air o ma
Kristus mamboan tu surgo ndang binoto arina (5:1-5); (vi) Unang tarpodom (5: 6)
alai marroha na torang (5:8) manolukkon haporseaon, haholongon dohot
panghirimon (5:8-10); (vii) Masipasingotan jala masipauliulian (5: 11), (viii) Mananda dohot mangargahon na
manghalojahon nasida (5: 12-13), (ix) Mangapoi na so maradat, mangapuli siotik
roha, manganju angka na gale, marlambas
ni roha dompak saluhutna (5:14), unang baloshon na roa alo ni na roa (5:15), (x) Tongtong marlas ni roha (5:
16) jala unang mansadi martangiang (5:17); (xi) Ndang mangintopi Tondi i
(5:19), ndang lea di panurirangon (5:20), alai manangkasi saluhutna, maniop na
denggan (5:21), jala pasiding nasa rumang ni na roa (5:22).
Tidak ada komentar:
Posting Komentar